zdrowy królik i podstawowe problemy zdrowotne FAQ - o zdrowiusterylizacja i kastacja cz.1
sterylizacja i kastacja cz. 2 pchły myksomatoza niedrożność układu pokarmowego
symptom "przechylania głowy" o bólu jak żyć a alergią (i królikiem)? miękkie kupy ropnie
infekcje bakteryjne kiedy do weta? choroby zębów Encephalitozoon Cuniculi
infekcje dróg oddechowych Czekolada jest niebezpieczna! Wybrane choroby oczu Rak u królic
Wyłysienia i ranki na podeszwach skoków - nowość!

Myksomatoza

wydrukuj ten artykuł

Podatność na chorobę

W Wielkiej Brytanii królik europejski (oryctolagus) jest uważany za wysoce podatny na myksomatozę, czasami, ale rzadko, również zajace moa być atakowane.
W Polsce myksomatoza nie jest już chorobą "zwlaczaną z urzędu", lecz podlega obowiązkowi rejestracji, czyli chore zwierzęta nie muszą być zabijane (choć na fermach prawdopodobnie są).

Jakie rasy królików sa narażone na chorobę?

Wszystkie rasy królików sa tak samo podatne na te chorobę, również te dziko żyjące, a także trzymane w mieszkaniach jako zwierzęta domowe i te hodowane na wystawy, króliki miniaturowe, zwisłouche (lopy) i inne egzotyczne rasy.

Skąd pochodzi myksomatoza?

Pierwotnie myksomatoza została przeniesiona z Brazylii (gdzie po raz pierwszy została odkryta w latach trzydziestych) do Australii w latach piećdziesiątych w celu kontrolowania nadmiernie rozrosniętej populacji królików, które, przywiezione
z Europy i z braku naturalnych wrogów, nadmiernie sie rozmnozyły w Australii, zagrażajac pastwiskom wykorzystywanym do wypasu owiec. W Brazylii tamtejsze króliki (sylvilagus) są tylko w niewielkim stopniu nękane tą chorobą, jednak w Australii choroba przyniosła obfite żniwo, redukując populację tamtejszych królików.

Jak choroba dotarła do Europy?

Choroba zostła przewieziona z Australii przez francuskiego lekarza, dr A.Delille, który w ten sposób miał nadzieję kontrolować populację królików w swojej wiejskiej posiadłości w okolicach Paryża. Choroba szybko rozprzestrzeniła się wśród dzikich królików we Francji, Wielkiej Brytanii i w innych krajach. Wydaje się, ze przyczynic sie do tego mogły dziłania farmerów liczacych na zredukowanie szkodzących królików w okolicach swoich farm.

Rozprzestrzenianie się choroby

Chroba jest przenoszona przez owady pijące krew. Pasożyty przenoszące chorobę to pchły i komary. Króliki nie przenoszą na siebie nawzajem choroby, jeśli są trzymane razem - potrzebne sa do tego właśnie pasożyty. Wirus myksomatozy może pozostawać żywy w organizmie pcheł przez wiele miesięcy, co prawdopodobnie jest przyczyna "przeżywania" choroby z roku na rok, w tym zimy.
Kiedy zarażona pchła lub komar ugryzie królika, niewielka ilość żywego wirusa przenoszona jest na skórę królika, kiedy owad ssie krew. W ciągu kilku dni wirus przenika do lokalnego ukladu limfatycznego i przechodzi do krwi, co pozwala wirusowi rozprzestrzenić się do wilelu miejsc. Wirus namnaza się głównie w skórze w okolicach oczu, nosa, pyska, genitalów, odbytu i wewnątrz uszu.

Jaki jest okres wylęgania się choroby?

Okres wylęgania się choroby zależy od stanu zdrowia królika, ale wahać się może od 5 do 14 dni (okresem wylęgania nazywa sie czas pomiędzy zarażeniem a pojawieniem się pierwszych symptomów choroby). Niektóre zwierzęta mogą chrować tygodniami a nawet miesiącami, ale generalnie, przy dość ostrym przebiegu infekcji, śmierć następuje w ciągu 12 dni.

Jak wygląda postęp choroby?

Chory królik dość szybko ślepnie z powodu opuchlizny dookoła oczu, również jedzenie i picie może być utrudnione. Dzikie króliki w tym czasie stają się ofiarą zwierząt polujących na nie (np. lisów) albo gina na drogach. Częstym powodem śmierci jest jednak druga infekcja, która pojawia się ok ósmego dnia od pierwszej infekcji. W przypadku królików trzymanych w domu choroba często postępuje wolniej i śmierć nie przychodzi tak gwałtownie, gdyż króliki te mają zazwyczaj zapenioną bardzo dobrą opiekę.

Czy wszystkie zarażone króliki umierają?

Nie wszystkie zarażone króliki umierają. Chociaż ozdrowienie jest rzadkie wśród dzikich królików (prawdopodobnie mniej niż 10% przeżywa), to dzieki intensywnej opiece domowe króliki maja większe szanse na ozdrowienie.
Trzeba jednak ostrzec, ze myksomatoza jest choroba przewlekłą i wychodzenie z choroby może potrwać tygodnie albo nawet miesiące, po których moga pozostać rany, zniekształcenia i blizny.

Jak można kontrolować chorobę? Jak ustrzec się przez chorobą?

Są dwie główne metody:
1. zapobieganie wystepowania owadów przenoszących chorobę
2. stosowanie szczepionki

Kontrola pasożytów jest ważna i może oznaczać trzymanie dzikich królików z dala od kontaktu ze zwierzętami domowymi, ale równiez używanie środków przeciwko pchłom. Królicze pchły moga byc również przenoszone przez koty.
Ważne jest również kontrolowanie obecności komarów - poprzez stosowanie siatek ochronnych (moskitier) i innych dostepnych metod, a także usunięcie ewentualnych miejsc, gdzie komary moga się rozmnażać (stojąca woda w zakamarkach murów, kałuże, sadzawki).
W razie potrzeby weterynarze mogą polecić środki na zwalczanie pcheł, a przydomowa sadzawka powinna byc chemicznie lub biologicznie kontrolowana.

Szczepionki przeciwko myksomatozie

W Wielkiej Brytanii zarejestrowaną szczepionką przeciw myksomatozie jest 'Nobivac Myxo'.
Nie znam szczegółów dotyczących działania szczepionki używanej w Polsce, ale na pewno trzeba ją stosować, ponieważ choroba ta występuje w Polsce. Na szczęście mamy dostęp do szczepionki, nie tak, jak Australijczycy.

Takie znalazłam informacje o szczepionce stosowanej w Polsce na stronie Regionalnego Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich we Wrocławiu (w artykule dla hodowców królików, wiadomo, na co hodowla, więc tekstu nie polecam w całości), tekst opracowała: Lucyna Czepank :
"Szczepionkę MYXOVAC przeciwko myksomatozie podaje się podskórnie w ilości 1 ml bez względu na płeć i masie ciała powyżej 500 g. Odporność poszczepienną króliki uzyskują w 2 tygodnie po podaniu szczepionki i utrzymuje się ona przez co najmniej 5 miesięcy. "

Czy szczepienie gwarantuje ochronę przeciwko chorobie?

Nie, ale przawidłowe użycie szczepionki daje szansę zbudowania odporności na chorobę. Króliki, które sa narażone na chorobę, ale zbudowały pewien poziom odporności, zazwyczaj nie choruja, choroba się w nich nie rozwija. Mogą jednak chorować na skórną postać myksomatozy, w formie niewielkich gózków, które mogą pozostawać przez pewien czas. Również po szczepionce stosowanej w Polsce może wystąpić reakcja poszczepienna, która sama mija.
Króliki musza wtedy być pod szczególnaą opieką, należy zwłaszcza unikać wszelkiego stersu, gdyż bardzo wpływa on na przebieg choroby. Pod wpływem stresu bakteria Pasteurella, powszechnie wystepujaca u królików, lecz zazwyczaj niegroˇna, może byc przyczyną choroby, o objawach głównie oddechowych).

Termin szczepienie

Szczepienie może się odbyc u królików powyżej 6 tygodni (niektorzy weterynarze szpepią dopiero po 12 tygodniu), nie powinny być szczepione w czasie ciaży. Tylko zdrowe króliki moga byc szcepione. Szczepionka może byc nieskuteczna jeśli królik już został zarazony chorobą. U niektórych zwierząt szczepienie może nie odnieść
skutku.

Czy powtarzanie szczepionki jest konieczne?

Szczepionka powinna być powtarzana corocznie u królików, które nie są nadmiernie narazone na chorobę. Dwa razy do roku powinny być szczepione króliki z grupy powiekszonego ryzyka: mające kontakt z przyrodą, zwłaszcza w okolicy gdzie występują dzikie króliki, króliki narażone na kontakt z pchłami (uwaga! koty mogą przenosić królicze pchły!). Uważa się, że od wiosny do jesieni jest największe zagrożenie chorobą, choć w Wielkiej Brytanii największe natężenie choroby obserwuje się od sierpnia do wczesnej zimy.
Trzeba jednak pamiętać, że choroba może atakować przez okrągły rok.

Artykuł jest tłumaczeniem z brytyjskiej strony MYXOMATOSIS HELP LINE

Ostatnio przeczytałam tam również o tym, że w Australii właściciele królików domowych nie mogą szczepić swoich królików, gdyż rząd boi się, że mogą one uciec na wolność i przekazać odporność dzikim królikom (bzdura na resorach). Myksomatozowa hańba australijska jak widać trwa i ma się dobrze. Australijski oddział House Rabbit Society od pewnego czasu czyni starania, aby właściciele królików domowych mogli szczepić swoje króliki, ale raczej nie należy sądzić, że coś się zmieni.

Więcej o myksomatozie w Australii, gdzie można też podpisać też petycję o pozwolenie na szczepienie królików znajdziecie na stronie australijskiego HRS. Uwaga! Drastyczne zdjęcia!

Już niedługo pojawi się tu dodatkowy artykuł - co robić z chorym królikiem.